GeçtiÄŸimiz hafta Ä°stanbul’da 2 gün yoÄŸun kar yağışı oldu. Bu süre zarfında aldığım METAR’ı aÅŸağıda paylaşıyorum. Kaptan olarak siz bu hava durumunu aldıktan sonra, Pegasus Hava Yolları kurallarını dikkate alarak, Sabiha Gökçen hava limanından kalkış veya aynı hava limanına iniÅŸ yaparmıydınız ?
LTFJ 180750Z 03015KT 0500 R06/0500D R24/300N +SHSN SCT008 BKN026 M01/M02 Q1028 R064///24
CEVAPLANDI
DeÄŸerli ArkadaÅŸlar,
Bu hafta BONUS, GÖKHAN AKSOY arkadaşımıza gidiyor. HAKAN GÜVEN ve KEREM ETGÜ’ye de katkılarından dolayı teÅŸekkür ediyoruz.
Sorumuzun yanıtı basit gibi gözüksede esasında oldukça kapsamlı ve birçok dokümana deÄŸiniyor. Mümkün oldukça konuyu da fazla uzatmadan yanıtı vermeye çalışacağım;
Önce METAR’ı açalım:
LTFJ Sabiha Gökçen Hava Limanı
180750Z Ayın 18’i, saat 07:50 Zulu için geçerli METAR
03015KT Rüzgar 030 dereceden 15 Knot
0500 GörüÅŸ mesafesi 500 metre
R06/0500D 06 pisti için görüÅŸ 500 metre de azalıyor.
R24/300N 24 pisti için görüÅŸ 300 metre ve deÄŸiÅŸmiyor.
+SHSN Åžiddeti artan saÄŸanak kar.
SCT008 Bulut durumu yer artı 800 feet de gökyüzü 3/8 – 4/8 kapalı
BKN026 Bulut durumu yer artı 2600 feet de gökyüzü 5/8 – 7/8 kapalı
M01/M02 Sıcaklık eksi1, işba eksi 2
Q1028 Altimetre 1028 hectopascal
R064///24 06 pistinde kuru kar var, frenleme deÄŸeri POOR
Åžimdi verileri deÄŸerlendirelim. DeÄŸerlendirme yaparken önce sivil havacılık kurallarını ele alacağız, bunun üzerine ÅŸirket kurallarını uygulayacağız. Åžrket kuralları genelde daha kısıtlı oluyor. Zaten sivil havacılık kurallarından daha esnek olamaz.
Önce Kalkış yapabilirmiyiz sorusunu yanıtlamaya çalışalım:
UçaÄŸa gitmeden bu hava durumunu aldık ve Kaptan olarak deÄŸerlendiriyoruz;
Hava raporunda bizi etkileyen en önemli durum pistin frenleme katsayısının limit altı olması. 0,25 ve altı POOR sınıfına giriyor ve Pegasus usullerine göre POOR ÅŸartlarında iniÅŸ ve kalkış yapamıyoruz. Sadece bu madde bile kalkış veya iniÅŸ yapamıyacağımızın kararını vermek için yeterli (Resim 1). Dolayısı ile birinci cevap HAYIR, kalkış yapamayız.
Resim 1: Breaking Action B737
Kalkışta frenlemenin kötü olması, motor arızası veya yangın durumunda durabilmemizi zorlaÅŸtırıyor.
DiÄŸer deÄŸerlere de kısaca bakalım. Sabiha Gökçen 06 pistinden kalkış yapabilmek için görüÅŸ yeterli. Buna ÅŸu ÅŸekilde karar veriyoruz; LTFJ IFR haritaları 20-9 Airport Chart altında TAKEOFF Tablosu var (Resim 2), bu tabloya baktığımızda 500m görüÅŸün yeterli olduÄŸunu görüyoruz. Pist ışıklandırması olduÄŸu için daha düÅŸük görüÅŸ ÅŸartlarında bile kalkış yapabiliriz.
Resim 2: LTFJ Tekoff Minimums
Ayrıca benzer bilgiler Pegasus Operations Manual Part A da da yayınlanmış (Resim 3).
Resim 3: OM Part A, Required Visibility
Yan rüzgar limit içi, erimeyen kar olduÄŸunda limit 20 knot (Resim 4).
Resim 4: Cross Wind Limitations
Kalkış için son bir faktör, kalkışı takiben bir emergency olduÄŸunda dönüp inebilirmiyiz ? bu soruyu birazdan yanıtlayacağız.
Evet, havada olsak bu ÅŸartlarda Sabiha Gökçen’e iniÅŸ yapabilirmiyiz ?
Cevap hemen HAYIR. Sebebi frenlemenin POOR olması.
Frenleme iyi olsaydı acab inebilirmiydik. Yanıt yine HAYIR, sebeplerine gelelim;
06 pisti için görüÅŸ 500 metre verilmiÅŸ. LTFJ ILS Rwy 06 21-1 haritasına baktığımızda altında yaklaÅŸma minimalarını görüyoruz (Resim 5), ILS tam operasyonel olması durumunda en az görüÅŸ olarak 800 metre isteniyor, mevcut hava durumu limit altı.
Resim 5: LTFJ ILS Rwy 06 Landing Minimas
Åžimdi gelelim TAKEOFF ALTERNATE meydan seçimine. LTFJ hava ÅŸartları kalkışı takiben LTFJ ye geri dönüp inebilmemize müsade etmeyecek. Dolayısı ile kalkış yapabilmek için kurallara uygun bir meydan seçilmesi gerekir. Pegasus kuralları Resim 6 de yazılı.
Resim 6: Pegasus OM Part A Selection Of Take-Off Alternate Aerodrome
B737-800 winglet ile uçtuÄŸumuz taktirde kalkış meydanına en fazla 400 NM uzaklıkta bir meydana iniÅŸ yapabilmemiz gerekir. Bu hava ÅŸartlarında muhtemelen Ä°stanbul civarı benzer ÅŸartlara hakim olduÄŸundan muhtemelen Ankara veya Ä°zmir seçilebilir. Bu meydanlar da limiti zorlar ve tek motor kaldığınızda yüksek daÄŸların olduÄŸu bu mesafeyi uçmak istemeyebilirsiniz. Dolayısı ile TAKE-OFF ALTERNATE seçimi de kalkış yapmamızı engelleyecek bir faktör dür.
Sanırım güzel ve öÄŸretici bir konu iÅŸlemiÅŸ olduk.
Bu haftaki sorumuz da burada tamamlandı. Bir sonraki sorumuzda buluÅŸmak üzere, hepinize iyi haftalar ve emniyetli uçuÅŸlar dilerim.